คิดเล่น ๆ ให้เห็นความจริง...การเปลี่ยนแปลงที่เป็นไป

คิดเล่น ๆ ให้เห็นความจริง

การเปลี่ยนแปลงที่เป็นไป

โดย  ครูรงค์

ธรรมชาตินั้นมีความประหลาดมหัศจรรย์ที่คนทั่วไปมักจะนึกไม่ถึง ในสังคมของปลาการ์ตูน ปลาตัวที่ใหญ่ที่สุดจะเป็นปลาตัวเมียและมีอยู่เพียงตัวเดียวในฝูง ปลาตัวอื่น ๆ จะเป็นปลาตัวผู้ แต่ถ้ามีเหตุการณ์ใด ๆ ทำให้ปลาตัวเมียต้องตายไป ปลาตัวผู้ตัวที่ใหญ่ที่สุดในฝูงจะเปลี่ยนเพศตัวเองให้กลายเป็นปลาตัวเมียเพื่อการสืบต่อเผ่าพันธุ์ของฝูงปลาต่อไป

          การค้นพบว่าสัตว์บางชนิดสามารถเปลี่ยนเพศได้ภายใต้สภาวะแวดล้อมบางสถานการณ์ ทำให้มนุษย์คิดค้นวิธีการแปลงเพศสัตว์เพื่อประโยชน์ของตน เช่นการใช้ฮอร์โมนเพื่อการแปลงเพศปลานิลและปลาทับทิมเพศเมียให้เป็นเพศผู้ การใช้สารสกัดจากพืชบางชนิดเช่นกวาวเครือเปลี่ยนเพศกบเพศผู้ให้เป็นเพศเมีย ทั้งสองกรณีนี้เพื่อให้ปลานิล ปลาทับทิมและกบที่ถูกเปลี่ยนเพศเจริญเติบโตได้เร็วมีเนื้อที่ใช้เป็นอาหารได้มาก หรือการใช้สารสกัดจากใบมังคุดใส่ลงในน้ำเลี้ยงปลากัดเพื่อเปลี่ยนเพศปลากัดเพศเมียให้เป็นเพศผู้ที่มีความสวยงามกว่าและราคาดีกว่า เป็นต้น

          แม้ว่าการเปลี่ยนเพศปลานิล ปลาทับทิม กบ และปลากัดดังกล่าวจะเป็นการกระทำที่ผิดธรรมชาติ แต่ก็มีเหตุผลที่อธิบายและยอมรับได้ว่า เป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ ต่างจากการเปลี่ยนแปลงบางประการในขบวนการสหกรณ์ไทยที่อธิบายไม่ได้ว่าเป็นไปเพื่ออะไร

          มีบันทึกเรื่องราวในขบวนการสหกรณ์ของไทยที่ผู้อ่านหลายคนคงรู้แล้วแต่อีกหลายคนอาจไม่รู้ ที่อยากเล่าสู่กันฟังว่า เมื่อปี พ.ศ. 2511 มีกลุ่มบุคคลที่ถือได้ว่าเป็นผู้นำสหกรณ์ในยุคนั้น จำนวน 22 คน ได้ร่วมกันจัดตั้งชุมนุมสหกรณ์แห่งหนึ่งภายใต้กฎหมายสหกรณ์ที่บังคับใช้อยู่ในขณะนั้น คือ พ.ร.บ.สหกรณ์ พ.ศ. 2471 ใช้ชื่อว่า สันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทยจำกัดสินใช้ จดทะเบียนเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2511

          หลังการจดทะเบียนจัดตั้งได้ไม่นาน สันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทยจำกัดสินใช้ ก็มีอันต้องเปลี่ยนสถานภาพจากความเป็นชุมนุมสหกรณ์ไปเป็นสถาบันที่เป็นนิติบุคคล ตามบทบัญญัติในมาตรา 104 มาตรา 105 และมาตรา 119(7) ของ พ.ร.บ.สหกรณ์ พ.ศ.2511 ที่ประกาศและมีผลบังคับใช้ให้เป็นการยกเลิก พ.ร.บ.สหกรณ์ พ.ศ. 2471 ตั้งแต่วันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2511

          แต่การเปลี่ยนแปลงยังไม่ยุติเพียงแค่นี้ เมื่อได้มีการออก พ.ร.บ.สหกรณ์ พ.ศ. 2542 ยกเลิก พ.ร.บ.สหกรณ์ พ.ศ. 2511 ให้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2542 สถานภาพของสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทยก็ได้ถูกเปลี่ยนไปอีกครั้งหนึ่งให้มีสถานภาพที่เป็นเพียง นิติบุคคล ตามบทบัญญัติในมาตรา 108  มาตรา 109 และ มาตรา 134  ของ พ.ร.บ.สหกรณ์ พ.ศ. 2542 ดังกล่าว

          น่าสังเกตว่าในหมายเหตุท้าย พ.ร.บ.สหกรณ์ พ.ศ. 2542 ระบุว่า “เหตุผลในการประกาศใช้พระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่พระราชบัญญัติสหกรณ์ พ.ศ. 2511 ได้ใช้บังคับมาเป็นเวลานานแล้ว ทำให้มีบทบัญญัติหลายประการไม่เอื้อประโยชน์ต่อการพัฒนาสหกรณ์............ ดังนั้น จึงเห็นสมควรปรับปรุงกฎหมายว่าด้วยสหกรณ์ที่ใช้บังคับอยู่เดิมทั้งฉบับ โดยจัดระบบสหกรณ์ให้สหกรณ์มีชนิดเดียวคือสหกรณ์ที่สมาชิกมีความรับผิดจำกัดเท่าจำนวนหุ้นที่ถือ .............”

          น่าคิดว่า สันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทยที่เกิดขึ้นตามมาตรา 108 แห่ง พ.ร.บ.สหกรณ์ พ .ศ. 2542 นี้เป็นนิติบุคคลสหกรณ์หรือเปล่า เพราะโดยข้อเท็จจริง ไม่มีสมาชิกถือหุ้นในสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทยนี้เลย แล้วถ้าเป็นนิติบุคคลเฉยๆ ประเภทไหนก็ไม่รู้ จะสมควรถือว่าเป็นองค์กรสูงสุดของขบวนการสหกรณ์ไทยหรือไม่

          อยากรู้จริง ๆ ว่าผู้ริเริ่มจัดตั้งสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทยจำกัดสินใช้ถ้ายังมีชีวิตอยู่จะคิดยังไง