“การพัฒนา สอ.มก. เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของสมาชิกอย่างยั่งยืน”
“กู้เงินสหกรณ์ไม่เคยขาด จะมีคุณภาพชีวิตที่ดีได้อย่างไร” เพื่อนสมาชิกท่านหนึ่งได้ปรารภขึ้นมาเมื่อเห็นประกาศเชิญชวนประกวดบทความ เรื่อง การพัฒนา สอ.มก. เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของสมาชิกอย่างยั่งยืน ก่อนจะตอบคำถามเพื่อนสมาชิกคงต้องย้อนกลับไปดูผลการดำเนินงานของ สอ.มก. ที่ผ่านมาในหนังสือ 50 ปี สอ.มก. ศาสตราจารย์อาบ นคะจัด นักสหกรณ์แห่งชาติ สาขาวิชาสหกรณ์ ได้แสดงทัศนะเกี่ยวกับผลการดำเนินงานของ สหกรณ์ออมทรัพย์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่ทำให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น ดังนี้ “ตลอดเวลา 50 ปีที่ผ่านมา ข้าราชการชั้นผู้น้อยและลูกจ้างประจำของชุมชน มก. ได้อาศัยการเป็นหนี้เพิ่มทรัพย์จากสถาบันการเงินของพวกเขา คือ สอ.มก. เราจึงมีมูลค่าเพิ่มของชีวิต คือ มีบ้านและที่ดิน มีที่อยู่อาศัยในห้องชุด มีลูกหลานที่สำเร็จการศึกษา ปวช. ปวส. หรือปริญญาตรีขึ้นไป ซึ่งมีอาชีพเป็นหลักฐานจำนวนมาก” นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการกำกับสมาชิกให้เป็นหนี้สหกรณ์แบบ “หนี้เพิ่มทรัพย์” แทนการเป็น
“หนี้เพิ่มหนี้” ซึ่งเป็นสิ่งที่นักสหกรณ์แห่งชาติได้ให้ข้อคิดไว้พร้อมยกกรณีตัวอย่างที่ประจักษ์ให้เรียนรู้ ดังนั้น แม้ในระยะที่ผ่านมา สอ.มก. จะได้ดำเนินงานทั้งในด้านการให้สมาชิกมีหุ้นและเงินฝากเพิ่มขึ้น การให้ได้รับสินเชื่อที่สะดวกและรวดเร็ว การให้สมาชิกได้รับสวัสดิการและความรอบรู้ทุกๆ ด้าน เพื่อช่วยเหลือบรรเทาทุกข์แก่สมาชิกแล้วนั้น แต่เนื่องจากปัจจุบันเป็นที่ทราบกันดีว่ามีปัจจัยหลายปัจจัยก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงที่กระทบกับคุณภาพชีวิต เช่น สถานการณ์เศรษฐกิจ การเมือง ภาวะโลกร้อน ภาวการณ์ขาดแคลนอาหาร เป็นต้น สอ.มก. จะพัฒนาการดำเนินงาน กิจกรรม โครงการ อย่างไรเพื่อให้สมาชิกมีคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืน
คุณภาพชีวิตของคนเรามีอะไรบ้าง จากการศึกษาพบว่ามีการจำแนกมิติคุณภาพชีวิตของคนไทยออกเป็น 13 ด้าน ได้แก่ ครอบครัว การงาน สังคม การพักผ่อน สุขภาพ สาธารณสุข สินค้าบริการ ความเชื่อทางศาสนา ทรัพย์สิน ตนเอง ท้องถิ่น รัฐบาล และประเทศ แต่มีมิติที่คนให้ความสนใจเป็นพิเศษอยู่ 4 มิติได้แก่ ด้านครอบครัว ด้านการงาน ด้านสุขภาพและความเครียด และด้านสิ่งแวดล้อม (สุพรรณี ไชยอำพร และ สนิท สมัครการ, 2534)
คุณภาพชีวิตด้านครอบครัว ได้แก่ การที่คนมีความพึงพอใจในความผูกพัน การช่วยเหลือและความรับผิดชอบระหว่างสมาชิกในครอบครัวทั้งในด้านจิตใจ และวัตถุ เช่น การมีบ้านเป็นของตนเองทั้งตัวบ้านและสถาพที่ตั้งก็จะทำให้เจ้าของมีความสุข การเป็นเจ้าของยานพาหนะ การเป็นเจ้าของอุปกรณ์และสิ่งอำนวยความสะดวก อุปกรณ์เพื่อให้ความบันเทิง อุปกรณ์เพื่อให้ความสะดวกภายในบ้าน อุปกรณ์สื่อสาร คอมพิวเตอร์
คุณภาพชีวิตด้านการงาน การที่คนมีความพึงพอใจในงาน/อาชีพในเรื่องเกี่ยวกับความมั่นคง มีความก้าวหน้าของานที่ทำ มีความพอใจในรายได้ สภาพแวดล้อมในที่ทำงาน และมีความสัมพันธ์ที่ดีกับเพื่อนร่วมงาน
คุณภาพชีวิตด้านสุขภาพและความเครียด คนต้องมีภาวะสุขภาพกายแข็งแรง สุขภาพจิตที่ดี ให้ความอุปถัมภ์พระพุทธศาสนา และศาสนาอื่น ส่งเสริมทำความเข้าใจอันดีระหว่างศาสนิกชนของทุกศาสนา นำหลักปฏิบัติทางศาสนามาใช้ในการดำรงชีวิต ได้รับบริการสาธารณสุขที่ดีขึ้น เช่น การพักผ่อนหย่อนใจ กิจกรรมพักผ่อนหย่อนใจ การไปทัศนาจรต่างจังหวัดและต่างประเทศ
คุณภาพชีวิตด้านสิ่งแวดล้อม คนอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดีไม่ให้มีความรู้สึกว่าได้รับผลกระทบจากมลภาวะต่างๆ ที่เกิดขึ้นบริเวณที่อยู่อาศัยและในการดำเนินชีวิตประจำวัน สงวน บำรุงรักษา การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ กำจัดมลภาวะที่เป็นพิษต่างๆ
การพัฒนา สอ.มก. เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของสมาชิกอย่างยั่งยืน
สหกรณ์ออมทรัพย์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จำกัด (สอ.มก.) เป็นองค์กรธุรกิจหนึ่งที่จัดตั้งโดยมีอัตลักษณ์ที่แตกต่างจากสถาบันการเงินอื่น คือไม่เสียภาษี และดำเนินงานโดยบุคลากรสังกัดมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้แก่ข้าราชการ พนักงาน และลูกจ้าง เพื่อแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนทางด้านเศรษฐกิจและสังคมด้วยความสมัครใจ ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน โดยสมาชิกทุกคนมีรายได้ประจำ การดำเนินงานเมื่อหักค่าใช้จ่ายในส่วนของบุคลากรดำเนินงาน จะเหลือเป็นกำไรสุทธิ ซึ่งนำไปจัดสรรประโยชน์แก่สมาชิก และขบวนการตามหลักการสหกรณ์ เช่น จัดสรรเป็นทุนสำรอง ค่าบำรุงสันนิบาตสหกรณ์ เงินปันผลเฉลี่ยคืน ทุนสะสมตามข้อบังคับ และอื่นๆ แนวทางที่ควรพัฒนา สอ.มก. เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของสมาชิกอย่างยั่งยืน มีดังนี้
1. การพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านครอบครัว การสร้างความมั่นคงทางการเงินแก่สมาชิกเป็นสิ่งสำคัญต่อคุณภาพชีวิตด้านครอบครัว รายได้ที่เหลือจากการหักหุ้นเงินฝาก จะต้องมีเพียงพอต่อการดำรงชีพในสภาวะเศรษฐกิจที่เป็นปัจจุบัน สหกรณ์ควรพัฒนาดังนี้
1.1 สอ.มก. ควรเพิ่มจำนวนเงินจัดสรรให้เปล่าหรือเงินสาธารณประโยชน์เพื่อการศึกษาทั่วไปเพื่อช่วยเหลือครอบครัวสมาชิกให้สูงขึ้นให้สอดคล้องกับภาวะเศรษฐกิจปัจจุบัน ทั้งประเภททุนเรียนดี และทุนการศึกษาช่วยเหลือสมาชิกที่มีบุตรกำลังศึกษาในโรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ซึ่งได้เพิ่มค่าบำรุงการศึกษาสูงขึ้นแต่ละชั้นปี อันเป็นผลกระทบมาจากนโยบายรัฐเรียนฟรี 15 ปี
1.2 สอ.มก. ควรส่งเสริม สนับสนุนการออม โดยจัดสรรกำไรร้อยละ 1-2 นอกเหนือจากการปันผลเฉลี่ยคืนให้แก่สมาชิกที่มีหนี้สินมากกว่าหุ้น ให้ได้ซื้อสลากออมสินมาถือครอง สมาชิกกลุ่มดังกล่าวจะได้ออมเงินเพิ่มและอาจถูกรางวัล ซึ่งเท่ากับว่าสหกรณ์ได้ส่งเสริมให้สมาชิกมีการออม เพื่อความมั่นคงในอนาคตด้วย
1.3 สอ.มก. ควรส่งเสริมให้สมาชิกมีรายได้เพิ่มจากอาชีพเสริม เช่น จัดทำโครงการกองทุนสงเคราะห์เพื่อซื้อปัจจัยการผลิต และจัดทำโครงการอบรมให้ความรู้การทำอาชีพเสริม ทั้งนี้สหกรณ์ควรประสานขอรับการสนับสนุนจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ในเรื่องการตลาดให้แก่สมาชิกในการจำหน่าย เช่น พื้นที่จำหน่ายหลังจากเลิกงาน หรือในวันหยุดราชการ โดยไม่เสียค่าเช่าพื้นที่ เพื่อให้โอกาสสมาชิกได้ช่วยเหลืออุดหนุนผลิตภัณฑ์ต่างๆ ที่สมาชิกผลิตเพื่อเป็นรายได้เสริม
1.4 สอ.มก. ควรจัดตั้งโครงการฟื้นฟูสภาพหนี้ เช่น ช่วยเหลือหนี้ของสมาชิกที่เป็นหนี้สินล้นพ้นตัว จากการผ่อนจักรยานยนต์ รถยนต์ หนี้บัตรเครดิต หนี้นอกระบบ เป็นต้น โดยสมาชิกที่ประสงค์เข้าร่วมโครงการฟื้นฟูสภาพหนี้ต้องเข้ารับการอบรมการสร้างวินัยทางการเงิน ได้รับคำแนะนำในการทำบัญชีครัวเรือนจากสหกรณ์
1.5 สอ.มก. ควรจัดตั้งหน่วยให้คำปรึกษาการฟื้นฟูสภาพหนี้ นอกเหนือจากการให้คำปรึกษาด้านกฎหมายที่มีอยู่
2. การพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านการทำงาน
2.1 สอ.มก. ควรจัดตั้งกองทุนเพื่อพัฒนาศักยภาพในการทำงาน เช่น จัดสรรเงินเพื่ออบรมภาษาอังกฤษ หรือจัดสรรเงินเพื่อการจัดทำผลงานวิชาการแก่สมาชิกทุกคนๆ ละ 1 ครั้ง ทั้งนี้ต้องเป็นกิจกรรมที่เพิ่มพูนคุณวุฒิและเพิ่มพูนองค์ความรู้ที่จำเป็นและเหมาะสมกับหน่วยงาน และทำให้การทำงานของตนเองก้าวหน้าขึ้น มีความมั่นคง และมีรายได้เพิ่มขึ้น
2.2 สอ.มก. ควรจัดทำโครงการสานสัมพันธ์สมาชิกสหกรณ์ โดยให้การศึกษาอบรมสมาชิกให้มีความรู้ความเข้าใจในการดำเนินงานของ สอ.มก. เพื่อให้สมาชิกปฏิบัติตามหน้าที่ได้อย่างเหมาะสม อันจะส่งผลให้บรรยากาศในการประชุมใหญ่สามัญประจำปีดำเนินไปได้อย่างราบรื่น และให้การสนับสนุนโครงการที่เป็นประโยชน์ต่อการดำเนินงานตามที่คณะกรรมการดำเนินงานเสนอข้อเห็นชอบต่อที่ประชุมใหญ่มากกว่าเดินทางเข้าร่วมประชุมโดยมีรางวัลเป็นเครื่องจูงใจ
3. การพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพและความเครียด
3.1 แม้ปัจจุบัน
สอ.มก. จะได้ดำเนินโครงการหลากหลายโครงการที่มุ่งให้สมาชิกได้เพลิดเพลินและลดความเครียด เช่น โครงการธรรมสัญจร แต่ยังมีสมาชิกสหกรณ์อีกหลายคนไม่มีโอกาสเข้าร่วมกิจกรรม เนื่องจากความแตกต่างในการนับถือศาสนา ดังนั้นควรเพิ่มโครงการที่ตอบสนองสมาชิกที่หลากหลายกลุ่มยิ่งขึ้น เช่น จัดสรรเงินสำหรับสนับสนุนกิจกรรมทางศาสนาต่างๆ โดยสมาชิกสหกรณ์ทุกคนสามารถขอรับการเงินสนับสนุนเพื่อเข้าร่วมกับกิจกรรมทางศาสนาของแต่ละคน โดยอาจกำหนดตามอัตราเดียวกับเงินของขวัญวันเกิด
3.2 สอ.มก. ควรจัดทำกิจกรรมสันทนาการ เช่น จัดทำโครงการทัศนศึกษาในต่างประเทศ และในประเทศ โดยอาจเดินทางไปทัศนศึกษาร่วมกับคณะกรรมการดำเนินงาน เพื่อให้ได้รับความรู้ในการดำเนินการสหกรณ์ไปพร้อมๆ กัน ทั้งนี้ สอ.มก. ควรจัดสรรเงินสนับสนุนให้กับสมาชิกที่ประสงค์เข้าร่วมโครงการไม่น้อยกว่าครึ่งหนึ่ง
3.3 สอ.มก. ควรจัดทำโครงการส่งเสริมด้านสุขภาพเพิ่มขึ้น นอกเหนือจากโครงการสุขภาพกาย-สุขภาพจิต ที่เน้นการบริหารร่างกาย เช่น โครงการอบรมให้ความรู้การบริโภคในปัจจุบันเพื่อให้สมาชิกรู้เท่าทัน และระมัดระวังการบริโภคอาหารแต่ละประเภท เพื่อลดการเจ็บป่วยที่มาจากการบริโภค
3.4 สอ.มก. ควรจัดสวัสดิการแบบให้สมาชิกเป็นผู้จ่ายเงินเพื่อจัดสวัสดิการของตน เช่นให้สมาชิกสมทบเงินของตนเองในโครงการประกันสุขภาพของสมาชิกและคนในครอบครัว จากบริษัทประกันภัยโดย สอ.มก. อำนวยความสะดวกให้เพื่อให้สมาชิกได้รับการดูแลรักษาที่ดีขึ้น เป็นต้น
4. การพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านสิ่งแวดล้อม
สอ.มก. ควรจัดทำโครงการสหกรณ์รู้รักษ์พลังงานและใส่ใจสิ่งแวดล้อม โดยจัดประกวดสมาชิกที่หาวิธีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการประหยัดพลังงานในครอบครัว โดยเล่าประกอบภาพถ่ายให้ประจักษ์ในเรื่องดังกล่าว ทั้งนี้ผู้ประกวดจะได้รับเงินสนับสนุน เช่น เงินสนับสนุนการเปลี่ยนหลอดไฟฟ้าในบ้านใหม่เป็นหลอดประหยัดไฟ ที่จะทำให้ค่าไฟฟ้าลดลง เป็นต้น
สรุป
การพัฒนา สอ.มก. เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของสมาชิกอย่างยั่งยืน ควรมีประเด็นการพัฒนาและตัวบ่งชี้ ดังนี้
มติการพัฒนาเพื่อคุณภาพชีวิต
|
ดัชนีบ่งชี้
|
คุณภาพชีวิตด้านครอบครัว
|
จัดสรรกำไรร้อยละ 1-2 สนับสนุนการซื้อสลากออมสิน
จัดตั้งกองทุนสงเคราะห์การซื้อปัจจัยการผลิต
โครงการอบรมอาชีพเสริม
โครงการฟื้นฟูสภาพหนี้
จัดตั้งหน่วยให้คำปรึกษาการฟื้นฟูสภาพหนี้
|
คุณภาพชีวิตด้านการทำงาน
|
จัดตั้งกองทุนพัฒนาศักยภาพในการทำงาน
โครงการสานสัมพันธ์สมาชิกสหกรณ์
|
คุณภาพชีวิตด้านสุขภาพและความเครียด
|
ให้เงินทุนสนับสนุนกิจกรรมทางศาสนาต่างๆ
ให้เงินสนับสนุนการเดินทางท่องเที่ยวสันทนาการ
โครงการอบรมให้ความรู้ด้านสุขภาพ
สมาชิกสมทบเงินของตนเองในโครงการประกันสุขภาพ
|
คุณภาพชีวิตด้านสิ่งแวดล้อม
|
โครงการประกวดสหกรณ์รู้รักษ์พลังงาน และใส่ใจสิ่งแวดล้อม
ให้เงินอุดหนุนการปรับเปลี่ยนเครื่องใช้ไฟฟ้า
|
.................
เอกสารอ้างอิงมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. (2552). 50 ปี สอ.มก. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
สุพรรณี ไชยอำภร และสนิท สมัครการ. (2534). รายงานการวิจัยเรื่องคุณภาพชีวิตของคนไทย : ศึกษาเปรียบเทียบระหว่างชาวเมืองกับชาวชนบท กรุงเทพฯ : สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น